Actueel

42% van uitkeringen arbeidsongeschiktheid door psychische klachten

di 15 mrt 2022

In 2020 werden ruim 4 op de 10 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verstrekt op grond van psychische klachten. Daarmee is dit nog steeds verreweg de meest voorkomende grond voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Eind 2020 werden 816 duizend arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verstrekt aan ruim 758 duizend personen, van wie 365 duizend mannen en 394 duizend vrouwen. Het CBS hanteert voor de diagnose van arbeidsongeschiktheid 12 hoofdcategorieën. Met 346 duizend vielen de meeste uitkeringen binnen diagnoses in de hoofdcategorie psychische stoornissen. Op de tweede plaats staat de hoofdcategorie ziekten van het bot- en spierstelsel (154 duizend gevallen), op de derde plaats komen ziekten van het zenuwstelsel, oog en oor (84 duizend gevallen).

Vergeleken met eind 2011 veranderde het aantal uitkeringen per hoofdcategorie weinig. Uitzonderingen zijn de bot- en spierziekten, waar het aantal diagnoses met bijna 20% afnam, en de ontwikkelingsstoornissen, waar het aantal gevallen bijna 80% hoger lag. Onder ontwikkelingsstoornissen vallen aandoeningen als ADHD en stoornissen in het autistisch spectrum. Na de introductie van deze categorie in 2007, is deze vooral tot en met 2014 snel gegroeid.

Verder is er sinds 2011 een flinke toename van het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen waarvan de achterliggende medische oorzaak onbekend is. Deze stijging gaat echter samen met een daling in de categorie algemene en endocriene ziekten (ziekten aan het hormoonstelsel), waar aandoeningen kunnen worden ondergebracht die in geen andere categorie vallen.

Er is ook een kleine toename in de hoofdcategorie ziekten van het ademhalingsstelsel. Deze stijging komt niet door de gevolgen van long COVID, omdat deze diagnose pas vanaf 2022 eventueel in de arbeidsongeschiktheidsuitkeringenstatistiek te zien zal zijn.

5 meest voorkomende diagnoses bij vrouwen zijn psychische stoornissen
Voor vrouwen zijn de 5 meest voorkomende diagnoses depressieve episodes (10% van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen), zwakzinnigheid (6%), posttraumatische stressstoornis (3%), borderline persoonlijkheidsstoornis (3%) en overige psychische stoornissen (2%). Samen maken ze een kwart uit van alle diagnoses van arbeidsongeschikte vrouwen. Alle diagnoses vallen onder de hoofdcategorie psychische stoornissen.

Bij mannen ook ontwikkelingsstoornissen bij 5 meest gestelde diagnoses
Bij mannen overlappen drie van de vijf diagnoses met die van vrouwen, maar ze komen niet even vaak voor: zwakzinnigheid (8%), depressieve episodes (7%), overige psychische stoornissen (4%), schizofrenie (3%) en een licht verstandelijke beperking (3%). Van deze 5 valt alleen de licht verstandelijke beperking niet onder de psychische stoornissen, maar onder de ontwikkelingsstoornissen. (bron: CBS)