Actueel

Column: Alles draait om verbinding                    

di 16 mrt 2021 - Elsbeth Kuysters

Afgelopen zomer vielen in augustus de kastanjes al uit de bomen en lagen ze verdwaasd op de stoeptegels te wachten om opgeraapt te worden. Te vroeg losgelaten, ze hadden immers nog weken moeten rijpen aan de boom. Kennelijk is er binnenin zoveel droogte ontstaan dat ze moesten vallen,  er was geen verbinding meer met de voedende stam.

Onmiddellijk flitste het door mijn hoofd dat mijn dochter Sara eenzelfde proces heeft doorgemaakt. Ook zij moest het leven te vroeg loslaten, op haar zeventiende verkoos ze de dood boven het leven. Net zoals bij de gevallen kastanjes was er in haar prachtige wezen een droogte ontstaan. Als moeder  heb ik het proces van ‘uitdroging’ van nabij zien voltrekken. Je ziet een kind dat verandert en de verbinding met zichzelf geleidelijk aan verliest. Zo zelfs, dat ze zich niet meer thuis voelde in haar lichaam en het ging afstoten. Dat is een proces van jaren geweest, totdat er geen weg meer terug was, alle hulpverlening ten spijt.

Sara heeft het leven losgelaten, maar het leven laat haar gelukkig niet los. Ze leeft voor mij nog intenser dan ooit. Want rouw is immers de keerzijde van de liefde en verbinding die ik voor haar voel, daar verandert de dood niks aan. Gelukkig ben ik mezelf niet kwijtgeraakt in het moeizame en dramatische proces van Sara, ik voel wat ik nodig heb en kan er meestal naar handelen. Rouwkost is soms moeilijk verteerbaar, maar in feite bevat het alledaagse, gezonde ingrediënten. Het is geen ziekte waar je een etiket opplakt, het is een verzameling van reacties die ontstaan na geleden verlies: wanhoop, verdriet, boosheid, somberte, piekeren, vermoeidheid,  concentratieverlies, spierpijn, passiviteit, noem maar op. Reacties die we allemaal al kennen, maar die zich na verlies ineens in hoge frequentie uiten en door elkaar buitelen. Het mag er allemaal zijn, want dat is volgens mij de essentie van rouwen. De emotie toelaten die zich op dat moment aandient, ook al is dat soms een lastige opgave.

Voor mij is het noodzaak van tijd tot tijd te verwijlen met mijn dode kind. Door alleen te wandelen, muziek te luisteren of  aan te haken bij een verdwaalde herinnering aan haar. Na haar dood voel ik nog meer dat verbinding zo essentieel is, met jezelf, de natuur en de mensen om je heen. Vanuit die verbinding voed ik mezelf met inspiratie en verwelkom ik het leven. 


Elsbeth Kuysters (1962) is schrijfster-coach-bedrijfspsycholoog.  Ze schrijft artikelen en blogs over rouw, verlies en arbeid en gezondheid. Vanaf 2000 heeft ze haar eigen coachingspraktijk AMON en ze is als freelancetrainer verbonden aan 113. Ze schreef het boek Moederhart vol rouw en liefde.
www.elsbethkuysters.nl