Actueel

De beste poortwachter van de ggz

di 15 okt 2013 - Ingrid Weijnen

Quizvraag. Wie is de beste poortwachter van de ggz? De huisarts, de counsellor, de eerstelijnspsycholoog? Een andere professional? Minister Schippers denkt dat het de huisarts is. Zij wil dat lichte psychische behandelingen in het vervolg plaatsvinden in de huisartsenpraktijk. Dat werkt volgens haar preventief, is effectiever en verlaagt zodoende de kosten. Case closed, aldus het kabinet. Of toch niet?

Toch niet. In de afgelopen maanden hebben we vooral professionals gehoord over de nieuwe indeling van de ggz. Beroepsverenigingen zijn niet erg positief. De stapel werk die wacht op huisartsen dijt uit. De ambulante tweedelijns GGZ ziet de populatie en de financiering veranderen. Veel enthousiasme heb ik nog niet gezien. Maar nog steeds geen antwoord op de vraag. Is de huisarts de beste poortwachter voor psychische problemen? Willen mensen wel naar de huisarts voor hun psychische problemen?

We hebben vanuit U-center een onderzoek gedaan, een peiling onder ruim duizend Nederlanders. Twintig vragen, gebundeld tot een compact onderzoeksrapport, dat op onze website is te downloaden. Uitgangspunt: wat verwacht de Nederlander van zijn huisarts bij psychische klachten? Het beeld dat uit de resultaten oprijst, is dat de huisarts inderdaad een goede poortwachter is. Nederlanders vertrouwen hun huisarts en waarderen zijn rol bij psychische klachten. Case closed, zou je zeggen. Of niet?

Niet helemaal. De beste poortwachter van de ggz is zeker ook de patiënt zelf. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat het taboe op psychische problemen nog altijd fors is. Door dat taboe ontkennen mensen dat er überhaupt sprake is van een probleem, in de eerste plaats tegen zichzelf. Laat staan dat ze ermee naar de huisarts gaan. Sommige stoornissen, zoals verslaving en burn-out, hebben als bepalend kenmerk dat de patiënt volledig in ontkenning is. Die patiënt blijft dus het liefst zo ver mogelijk van de poort, tot het echt niet anders kan. Om vervolgens met de deur in huis te vallen. Kostbaar en ineffectief.

De huisarts als poortwachter is een goed idee. Maar alleen als we óók investeren in het doorbreken van taboes. We moeten mensen motiveren om sneller problemen te erkennen. Ik denk dat de counsellor daarin een sleutelrol kan spelen. Als de beroepsgroep het taboe helpt te slechten, en mensen eerder naar de huisarts krijgt, komt de wensdroom van Schippers zeker uit. Werk aan de winkel dus, voor counsellors.

Ingrid Weijnen is psychotherapeut en Directeur Behandelzaken bij ggz-kliniek U-center. U-center behandelt mensen met psychische problemen als gevolg van depressie, burn-out, verslaving, angst en trauma. Volg U-center op Twitter!