Actueel

Onderzoek: Sociale netwerken als tegengif tegen eenzaamheid

ma 05 jul 2021

Jongeren lijden psychisch zwaar onder de coronacrisis. Om hen te helpen stelt orthopedagoog Levi van Dam met internationale collega’s voor om door jongeren zelfgekozen mentoren in te zetten uit hun eigen sociale omgeving. Van Dam en collega’s zetten de bewezen voordelen van deze vorm van ondersteuning op een rijtje in het topwetenschappelijk tijdschrift JAMA Psychiatry.

 

De alarmerende berichten liegen er niet om, de coronacrisis heeft grote impact op de mentale gezondheid van jongeren. Verschillende studies rapporteren verhoogde eenzaamheid, depressie en angsten. Niet alleen professionals uit de jeugdzorg en jeugd-ggz hebben hier een taak, stellen Van Dam en collega’s, ook sociale netwerken van jongeren kunnen als buffer worden ingezet om jongeren te helpen.

Een mentor uit je eigen sociale omgeving
Orthopedagoog Levi van Dam doet veel onderzoek naar door Youth Initiated Mentoring (YIM). In deze vorm van mentoring worden jongeren en hun familie geholpen een mentor te vinden in hun eigen sociale omgeving. Deze mentor en de jongere worden door professionals ondersteund om aan een specifiek doel te werken. Bijvoorbeeld aan veiligheid als de jongere in kwestie in een onveilige omgeving woont, of tegen uithuisplaatsing bij een dergelijke dreiging. Samenwerking met andere professionals die bij de jongere betrokken zijn, heeft in dit programma ook een belangrijke plaats.

Gezien de veelbelovende resultaten van verschillende studies naar deze vorm van mentoring, stelt Van Dam met collega’s van de University of Massachusetts en de University van Boston voor deze ook in te zetten voor jongeren die mentaal geraakt worden door de coronacrisis.

De voordelen van door jongeren zelfgekozen mentoring
Van Dam en collega’s noemen een aantal voordelen van specifiek het YIM-programma:

  • De mentor is meer vertrouwd voor de jongere en door de kennis die de mentor al heeft zijn de verwachtingen vaak realistischer.
  • De relaties zijn structureler: uit onderzoek blijkt dat mentoren in dit programma veel langer bij hun mentees betrokken blijven.
  • Specifieke doelen kunnen beter worden behaald: in tegenstelling tot formele mentorpogramma’s die vaak van een meer algemeen ondersteunend principe uitgaan, formuleert YIM specifieke doelen die voor de jongere in kwestie gelden.
  • Het programma heeft de potentie om jongeren in alle sociaaleconomische lagen van de samenleving te helpen.

“Vooral in deze uitdagende tijden, met toegenomen isolatie en eenzaamheid als gevolg van Covid-19-beperkingen, kunnen ondersteunende relaties een belangrijk tegengif bieden”, concluderen de onderzoekers. (bron: Universiteit van Amsterdam)

Referentie
Dam, L. van, Rhodes, J., & Spencer, R. (2021). Youth-Initiated Mentoring as a Scalable Approach to Addressing Mental Health Problems During the COVID-19 Crisis. JAMA Psychiatry. Published online April 28, 2021. doi:10.1001/jamapsychiatry.2021.0490